باگاس محصول باقی‌مانده ساقه نیشکر است. این محصول که پیش از این دور ریخته یا سوزانده می‌شد، در حال ‌حاضر به ‌عنوان منبعی جایگزین در صنایع مختلف سوختِ زیستی، برق، کاغذ، انواع ظروف یکبارمصرف و… استفاده می‌شود. محصولات تهیه‌ شده از باگاس، ویژگی‌های منحصربه فردی دارند. این محصولات هیچ تأثیر مخربی بر آلودگی زیست محیطی ندارند. از سوی دیگر، عدم حضور مشتقات نفتی در پروسه تولید مواد تهیه شده از باگاس، باعث شده استفاده از این محصولات میان مصرف‌کنندگان علاقه‌مند به محیط زیست پیوسته رو به ‌رشد باشد. تا انتهای این مقاله که تنها 5 دقیقه از زمان شما را به خود اختصاص می‌دهد، همراه ما باشید تا به صورت تخصصی و کاملاً ساده با مفهوم باگاس، کاربردهای آن آشنا شوید.

بافت و رنگ باگاس
بعد از خارج کردن شیره نیشکر، باقی مانده ساقه نیشکر که به صورت توده فیبر خشک شده‌ است، شسته شده، آسیاب و پرس شده، خرد می‌شود و در نهایت بعد از فیلتر شدن، تبدیل به باگاس می‌شود. این محصول به صورت توده‌ای فیبری و خشک با رنگ کاهی تا بژ دیده می‌شود. باگاس پس از اعمال فعل و انفعالات متنوع به محصولاتی مانند: خمیر کاغذ، خوراک دام، اتانول (سوخت زیستی)، فورفورال جهت مصارف پزشکی و داروسازی و… تبدیل می‌شود.

کاربرد و موارد استفاده باگاس
امروزه با پیشرفت علم، باگاس نیشکر که زمانی به عنوان زباله در کارخانه‌ها یا مزارع نیشکر سوزانده می‌شد، به محصولی پرکاربرد تبدیل شده است. این محصول در صنایع متعددی چون: سوخت‌های زیستی، برق، کاغذ، چاپ، بسته‌بندی، ظروف یکبارمصرف، دارویی و… استفاده می‌شود. در ادامه این مقاله به بررسی جزئی‌تر هر یک از موارد استفاده این محصول خواهیم پرداخت.

تولید برق
باگاس ترکیبی از عناصر اصلی کربن، اکسیژن، نیتروژن و هیدروژن است. با اینکه این محصول هنگام سوختن حرارت کمی تولید می‌کند، اما با توسعه‌ی فناوری‌های نوین در زمینه‌ی تولید برق، بسیاری از کشورها مانند: برزیل، هند، تایلند، مکزیک، کوبا، پاکستان، کلمبیا، فلیپین، دارای برنامه‌های بلند مدت در تولید همزمان برق و حرارت با سوخت باگاس هستند. این منبع انرژی به طور متوسط می‌تواند %7 از نیاز این کشورها به برق را تأمین کند، این در حالی است که امروزه فقط %15 از پتانسیل باگاس شناسایی شده است.

تولید سوخت زیستی
مدت‌هاست استفاده از سوخت‌های فسیلی به دلیل آثار مخربی مانند آسیب به لایه‌ی ازون و ایجاد گرمای شدید در سطح کره‌ی زمین محدود شده است. از آن‌جا که این سوخت‌ها منبع تجدیدناپذیر دارند، تولید مجدد آن‌ها به بیش از میلیون‌ها سال زمان نیاز دارد. بنابراین با توجه به نیاز روزافزون بشر به منابع انرژی، تلاش‌های فراوانی جهت دستیابی به منابع انرژی جدید انجام شده است. یکی از این تلاش‌ها، ارائه تکنیک‌هایی جهت کسب انرژی زیستی از بازیافت مواد بوده است.

باگاس به عنوان ماده‌ای زیست توده (Biomass)، از جمله فرآورده‌هایی است که در تولید اتانول بسیار پرکاربرد و مقرون‌ به صرفه است. این محصول با استفاده از فرایندهای پیرولیز، سوخت زیستی (Biooil) تولید می‌کند. به همین دلیل امروزه این ماده جانبی کارخانه‌های نیشکر، جایگزینی سلامت‌محور برای سوخت‌های فسیلی است.