حوزه کشاورزی

شرکت کشت و صنعت سلمان فارسی

بخش کشاورزی

بخش کشاورزی در سال 1378 با کشت 184 هکتار نیشکر آغاز بکار نموده است. شرکت کشت و صنعت سلمان فارسی دارای شبکه عظیم آبیاری زهکشی می باشد. ایستگاه اصلی آبرسانی دارای 16 دستگاه الکتروپمپ با ظرفیت اسمی 36 متر مکعب بر ثانیه می باشد. طول کانـال های آبرسان اصلی، فرعی و لوله های آبیاری بیش از 90 کیلومتـر می باشـد. ایستگاه اصلی پمپـاژ زهکشی دارای 11 دستگاه الکتروپمپ با ظرفیت اسمی 16 متر مکعب بر ثانیه فعال می باشد. شبکه زهکشی زیرزمینی به طول بیش از 2700 کیلومتر جهت کنترل سطح ایستابی آب زیرزمینی و ایجاد شرایط مناسب تهویه برای ریشه های گیاه نیشکر احداث گردیده است .

بیش از 10000 هکتار از مساحت این کشت و صنعت به کشت نیشکر اختصاص دارد؛ کشت محصولات غیر نیشکری بـا هـدف افزایش بهره وری و تولید ارزش افزوده از مزارع تحت آیش، ایجاد تناوب زراعــی در مـزارع همـواره در دستـور کار شرکـت قـرار دارد. طول لترالهای موجود در شرکت بالغ بر 2700 کیلومتر، طول کلکتور های موجود 110 کیلومتر و مجموع کانالهای زهکش اصلی و فرعی روباز به طول 64 کیلومتر می باشد.

09
08

آماده سازی زمین برای کشت (تهیـه زمیـن)

فعالیت تهیه زمین نیشکر یکی از سنگین ترین و مهم ترین فعالیتها و عملیات اجرایی نیشکر می باشد. با توجه بـه اینکه نیشکر یک گیاه چند ساله می باشد، تهیه بسترگیاه نیشکر اهمیت بیشتری پیدا می کند. بنابراین رعایت دقیق استاندارد ها و دستـورالعملهـای مـوجـود همـراه بـا نظارت مستمر و شبانـه روزی بر انجـام این فعالیتها، نقش ارزنده ای در افزایش تولید محصول دارد.

کشت نیشکـر

از مهم ترین فعالیتها در تولیدگیاه نیشکر، عملیات کشـت می باشد. تاریخ کشت مناسـب نیشکر، ماههای مرداد و شهریور می باشد. کشت نیشکر به صورت دستـی تـوسط کـارگـر با قـراردادن قلمـه در جویچـه های ایجـاد شده در زمیـن و سپـس پوشش قلمه بصورت ماشینی انجام می شود. قلمـه های کشـت شـده می بایست بـلافاصلـه آبیـاری شونـد. تهیـه قلمـه های سالم، بـرش مناسب قلمـه، مصـرف قلمـه در واحـد سطـح، چیـدمـان درست قلـمـه ها در طـول فــارو، پـوشـش مـنـاسب مـاشـیـنـی قلمـه ها ( دیسکـاورینگ) بلافاصلـه پس از کشـت، پوشـش دستـی قلمـه ها (هنـد کـاورینگ) قبـل و بعد از آبیاری اول نیشکر و در نهـایـت آبیـاری مزرعه کشت شده در کوتـاه ترین زمان ممکـن پس از پوشش خاک، نقش کلیدی در افزایـش جوانه زنی و کیفیت کشت خواهـد داشـت. شرکت کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی در سالهای اخیر به سمت مکانیزه نمودن کامل تهیه قلمه و کشت نیشکر گام برداشته است. در سالهای اخیر تهیه قلمه نیشکر را کاملا مکانیزه نموده است و در نظر دارد با طراحی و ساخت دستگاه پلنتر نیشکر، کشت نیشکر را نیز مکانیزه انجام دهد.

01
02

داشـت

فعالیت داشت نقش بسیار مهمی در تولید محصول و دستیابی به عملکرد مناسب نیشکر دارد . نیشکر در ایران دارای دو دورۀ رشد می باشد. الف: دوره رشد بطئی یا کند: که از مهرماه تا نیمه اول اردیبهشت ماه ادامه دارد. ب: دوره رشد سریع: که از نیمـه دوم اردیبهشت مـاه تا پایـان شهریورمـاه می باشد. به دلیـل شرایط ویژه آب و هوایی ایران، حداکثر بیوماس و محصول نیشکر تولید شده در دوره رشد سریع نیشکر بدست می آید. بنابراین رعایت استاندارد های فعالیت داشت در این بازه زمانی کوتاه بسیار مهم و حیاتی می باشد. مهمترین عملیاتهای داشت عبارتند از: آبیاری، کود دهی سرک، کنترل علفهای هـرز و بیمـاری هـای نیشکر. با توجه به محدودیتها و تنش های ناشی از کمبود آب در سطح کشـور، این کشـت و صنعـت در سالهای اخیـر اقدامـات مؤثـری در راستـای استفـاده بهینـه و افزایش کارایی و رانـدمان مصرف آب نموده است.افزایش حجم فعالیتهای مبارزه مکانیکـی و تلفیقـی برای کنتـرل علفهای هـرز نیشکـر و افزایش سطح و ایجاد تناوب زراعی با هدف کاهش مصرف سموم کشاورزی، رعایت و پاسداشت الزامات قانونی و اخلاقی زیست محیطی از اهداف اصلی و عالیه شرکت می باشد، که در این راستا به موفقیت های چشمگیری دست یافته است.عمده ترین ارقام مورد استفاده در این کشت و صنعت عبارتند از واریته های: CP69-1062, CP57-614,CP48-103 و ارقام امید بخش داخلی: IRC99-02, IRC00-12

برداشت نیشکر

گیاه نیشکر برای رسیدگی و افزایش درصد قند در ساقه، به دمای پایین ( سرما ) نیاز دارد. برای تحریک گیاه نیشکر و تغییر فاز آن از رشد کمی به رشدکیفی علاوه بر کاهش دما، قطع آب مزارع در زمان مناسب نیز بسیار مؤثر می باشد. ترتیب زمان برداشت واریته ها از نظـر زمان رسیدگی عبارت است از واریتـه های زودرس، میان رس و دیررس، بنابراین اولین قطع آب مزارع مربوط به واریته های زودرس می باشد. پس از آن به ترتیب قطع آب واریته های میان رس و دیررس انجام می گیرد. برداشت نیشکر با استفاده از دستگاه دروگر نیشکر ( هاروستر ) انجام می گردد. حمل نیشکـر از محـل بـرداشت در مـزارع به کارخانه، توسـط سبد های ویژه حمل نی با ظرفیت های 10 تن و 18 تن انجام می گردد. برداشت نیشکـر از اواخـر مهرماه و اول آبان شروع و تا پایان اسفند ماه ادامه می یابد. این عملیات حدوداً در 100 روز کاری و بصورت شبانه روزی انجام می شود.

03
06

بازرویی ( راتونینگ )

از آنجـا که گیـاه نیشکر یک گیاه چند سالـه می باشد. بلافاصله پس از برداشت محصول و پاکسازی مـزارع، فعـالـیـت بـازرویـی انجـام می شـود. به منـظـور رفـع فشـردگـی خاک نـاشـی از تــردد دستـگـاهـهای مـربـوط به بـرداشـت نیشکر و همـچـنـیـن لـزوم هــرس ریـشــه، عـمـلـیـات راتـونیـنـگ شامـل زیـرشـکـنـی( ریـپــر راتـون ) بـا عـمـق حداقل 40سانتی متر و یک پاس دیسک دو ردیفه و سپس آب اول راتون انجام می گردد. بازرویی مناسب در مزارع نیشکر علاوه بر رسیدن به رشد پایه مناسب در مزارع بازررویی و افزایش عملکرد محصول در داشت سال آینده با تشکیل کانوپی مناسب مانع از گسترش علفهای هرز تابستانه در مزارع نیشکر می گردد.

تولیدات غیر نیشکری

وجود زیرساختهای مناسب، مزارع و منابع وسیع، اهمیت یافتن تناوب زراعی در کنترل علفهای هرز و بهبود بافت و ساختمان خاک، کاهش اثرات منفی کشت تک محصولی در مزارع و ضرورت بهره وری اقتصادی از امکانات و منابع موجود، مدیران ارشد را مجاب نمود تا مدیریت فعالیتهای اقتصادی غیر نیشکری را در ساختار سازمانی کشت و صنعتها ایجاد نمایند. مدیریت فعالیتهای اقتصادی غیرنیشکری سلمان فارسی از سالهای گذشته تاکنون در کشت انواع محصولات زراعی از جمله چغندر قند، کینوا، آفتابگردان، کلزا، برنج، گندم و غیره پیشگام بوده است. هر ساله حدود 500 تا 1000 هکتار از مزارع خود را به کشت محصولاتی نظیر گندم، کلزا، آفتابگردان و غیره اختصاص می دهد. در سالهای اخیر به منظور بهره وری و تولید ارزش افزوده بیشتر از منابع در دسترس، از فضاهای موجود در حاشیه کانالها، جاده ها و دایکهای حفاظتی، کشت درختان مثمر و غیر مثمر ( نخل خرما، اوکالیپتوس و... ) را در برنامه کاری خود قرار داده است.

07